Het grote nieuws was natuurlijk de Nijhoff-prijs voor Mark Leenhouts, voor zijn vele en zeer goede literaire vertalingen uit het Chinees. Van hedendaagse tot klassieke literatuur en nu zelfs de adviezen en filosofie van Sunzi, hij kan het allemaal. In de masterclass die hij gaf naar aanleiding van de toekenning van de prijs werd weer eens duidelijk hoe goed Leenhouts erin is om mooi Chinees over te zetten naar mooi Nederlands, zo vrij als nodig en zo precies als mogelijk.
Fictie
Zhang Yueran
Vertaling Annelous Stiggelbout
Kindermeisje Yu Ling beraamt met haar vriend een plan: ze zullen het zoontje van de rijke familie waarvoor ze werkt ontvoeren en met het losgeld samen een fijn leven gaan leiden. Maar halverwege de ontvoering krijgt Yu Ling bericht dat vader is opgepakt. Moeder heeft ook al de wijk genomen, dus nu is er niemand meer om losgeld te betalen – en überhaupt niemand meer om voor het jongetje te zorgen.
Vanuit dat gegeven onderzoekt Zhang Yueran klassenverschillen in de Chinese maatschappij, en ook de positie van vrouwen (zowel rijk als arm, beide niet te benijden), van huispersoneel… Weer een heel rijk boek.
Ik heb dit boek in één ruk uitgelezen en vervolgens ook in één ruk uitvertaald. Binnen nauwelijks een half jaar nadat ik begon met vertalen lag het in de winkel, zo snel is het nog nooit gegaan.
Verhalen bij het snuiten van de lamp
Qu You, Li Changqi, Shao Jingzhan
Vertaling Piet Rombouts
Een dozijn verzamelde chuanqi, klassieke Chinese wonderverhalen. Geesten, spoken en andere bovennatuurlijke zaken, het boek is in de Ming-dynastie zelfs een poosje verboden geweest voor zulke ongepaste inhoud.
Filosofie
De kunst van het oorlogvoeren
Sunzi
Vertaling Mark Leenhouts
‘Alles staat erin, alleen de atoombom niet’, placht mijn docent B.J. Mansvelt Beck te zeggen over Sunzi’s klassieker. Er zijn al vele, vele, vele vertalingen en interpretaties van, zijn tips worden niet alleen gelezen door militairen: er is ook Sun Tzu voor managers, Sun Tzu voor advocaten, Sun Tzu voor vrouwen, en dat is nog maar de eerste pagina van zoekresultaten op bol.com.
Maar dit is de eerste keer dat deze belangrijke klassieker integraal rechtstreeks naar het Nederlands is vertaald. En Sunzi is niet alleen praktisch, maar ook beschouwend: ‘Het uitgangspunt van zijn betoog is zelfs dat fysieke oorlog in feite zo lang mogelijk vermeden moet worden, alleen al om verspilling van kracht, mensen en middelen tegen te gaan. Er zit een taoïstische, door de natuur ingegeven kant aan die instelling, evenals aan de afwezigheid van een beroep op de confucianistische deugd of de heroïek van het slagveld.’
Meester Guans Technieken van het hart
Vertaling Carlo Hover
De Guanzi, traditioneel toegeschreven aan filosoof en staatsman Guan Zhong, handelt over de ideeën over politieke economie die zich ontwikkelde tijdens de periode van Lente en Herfst. De Guanzi behandelt allerlei uiteenlopende onderwerpen; dit boek is een vertaling van de vier verhandelingen over de 'technieken van het hart' (心術).
Vertaling Mark Leenhouts
‘Alles staat erin, alleen de atoombom niet’, placht mijn docent B.J. Mansvelt Beck te zeggen over Sunzi’s klassieker. Er zijn al vele, vele, vele vertalingen en interpretaties van, zijn tips worden niet alleen gelezen door militairen: er is ook Sun Tzu voor managers, Sun Tzu voor advocaten, Sun Tzu voor vrouwen, en dat is nog maar de eerste pagina van zoekresultaten op bol.com.
Maar dit is de eerste keer dat deze belangrijke klassieker integraal rechtstreeks naar het Nederlands is vertaald. En Sunzi is niet alleen praktisch, maar ook beschouwend: ‘Het uitgangspunt van zijn betoog is zelfs dat fysieke oorlog in feite zo lang mogelijk vermeden moet worden, alleen al om verspilling van kracht, mensen en middelen tegen te gaan. Er zit een taoïstische, door de natuur ingegeven kant aan die instelling, evenals aan de afwezigheid van een beroep op de confucianistische deugd of de heroïek van het slagveld.’
Meester Guans Technieken van het hart
Vertaling Carlo Hover
De Guanzi, traditioneel toegeschreven aan filosoof en staatsman Guan Zhong, handelt over de ideeën over politieke economie die zich ontwikkelde tijdens de periode van Lente en Herfst. De Guanzi behandelt allerlei uiteenlopende onderwerpen; dit boek is een vertaling van de vier verhandelingen over de 'technieken van het hart' (心術).
‘De hier vertaalde geschriften over de technieken van het hart schetsen vanuit een vooral daoïstische invalshoek een sterk lichamelijke psychologie van zelfcultivering en politiek bestuur. Dat vertoont kenmerken van wat we tegenwoordig 'biopolitiek' noemen. De vertaling en analyse van deze teksten wil die bron ontsluiten en verkennen wat die ons hier en nu misschien nog te zeggen heeft.’
Memoires
Hu Anyan
Vertaling Silvia Marijnissen
Hu Anyan bezorgt, zoals de titel al zegt, pakketjes, en heeft daarvoor en daarna ook allerlei andere laagbetaalde baantjes, maar wat hij echt wil is schrijven. Zijn boek over zijn verschillende banen sloeg zeer aan bij de Chinese lezers en is nu ook in het Nederlands te lezen. Ik heb het nog niet gelezen, maar ben benieuwd of er parallellen zijn met de uitbuiterij in Nederland: hoe is het hier voor de pakketbezorgers, distributiecentrummedewerkers, fruitplukkers en andere laagbetaalde arbeidsmigranten?
Louis Hothothot
Chinees-Nederlandse filmmaker Louis Hothothot kijkt terug op zijn jeugd: hij was het tweede kind, de zoon zo felbegeerd dat zijn ouders daarvoor de regels van het eenkindbeleid wilden breken, maar wat betekende dat voor hem, en zijn oudere zus? Vertaald door Céline Linssen, in samenspraak met de auteur.
Poëzie
Dochters
Ling Yu
Vertaling Silvia Marijnissen
Silvia Marijnissen komt ook dit jaar met een bundel uit het Chinees vertaalde poëzie, deze keer werk van de Taiwanese Ling Yu. ‘In een nu eens vertellende en dan weer spaarzame, bijna minimalistisch stijl wisselt ze herinneringen aan haar moeder en haar eigen jeugd af met meer filosofische bespiegelingen. Bedachtzaam en gevoelig onderzoekt ze wat het betekent om een vrouw te zijn in een patriarchale maatschappij.’
Nu in paperback
Berg en water
Vertaling Silvia Marijnissen
Een collectie klassieke Chinese landschapspoëzie, oorspronkelijk verschenen in 2013 en nu in paperback verkrijgbaar.
De droom van de rode kamer
Cao Xueqin
Vertaling Silvia Marijnissen, Anne Sytske Keijser en Mark Leenhouts
Het was dé literaire gebeurtenis van 2021: de eerste integrale vertaling rechtstreeks uit het Chinees van deze klassieker. Jia Baoyu, telg van een rijke en machtige familie, groeit met zijn nichtjes op in een prachtige tuin en verspilt zijn tijd met lezen, poëzie schrijven en partijtjes. Maar er zitten nog veel meer lagen in deze roman.
Deze magistrale vertaling was ook nog heel mooi uitgegeven, met vier gebonden delen in cassette. Aan de andere kant is het voordeel van deze paperback-uitgave dat hij niet alleen veertig euro goedkoper is, maar ook dunner, dus dan blijft er ruimte over in de boekenkast voor nog meer mooie boeken.
En dat is 'm voor dit jaar! Ook met dank aan Audrey Heijns, die Verretaal beheert en me daardoor elk jaar kan wijzen op titels die ik gemist heb voor deze lijst.
Vertaling Silvia Marijnissen
Silvia Marijnissen komt ook dit jaar met een bundel uit het Chinees vertaalde poëzie, deze keer werk van de Taiwanese Ling Yu. ‘In een nu eens vertellende en dan weer spaarzame, bijna minimalistisch stijl wisselt ze herinneringen aan haar moeder en haar eigen jeugd af met meer filosofische bespiegelingen. Bedachtzaam en gevoelig onderzoekt ze wat het betekent om een vrouw te zijn in een patriarchale maatschappij.’
Nu in paperback
Berg en water
Vertaling Silvia Marijnissen
Een collectie klassieke Chinese landschapspoëzie, oorspronkelijk verschenen in 2013 en nu in paperback verkrijgbaar.
De droom van de rode kamer
Cao Xueqin
Vertaling Silvia Marijnissen, Anne Sytske Keijser en Mark Leenhouts
Het was dé literaire gebeurtenis van 2021: de eerste integrale vertaling rechtstreeks uit het Chinees van deze klassieker. Jia Baoyu, telg van een rijke en machtige familie, groeit met zijn nichtjes op in een prachtige tuin en verspilt zijn tijd met lezen, poëzie schrijven en partijtjes. Maar er zitten nog veel meer lagen in deze roman.
Deze magistrale vertaling was ook nog heel mooi uitgegeven, met vier gebonden delen in cassette. Aan de andere kant is het voordeel van deze paperback-uitgave dat hij niet alleen veertig euro goedkoper is, maar ook dunner, dus dan blijft er ruimte over in de boekenkast voor nog meer mooie boeken.
En dat is 'm voor dit jaar! Ook met dank aan Audrey Heijns, die Verretaal beheert en me daardoor elk jaar kan wijzen op titels die ik gemist heb voor deze lijst.
2026 belooft opnieuw een mooi jaar te worden: we trappen af met De onvindbare stad van Yu Hua (eindelijk verschijnt-ie dan!), gaan meteen verder met een serie van drie bundels uit en over Taiwan, en dan kunnen we alvast wachten op nog drie Taiwanese romans die as we speak worden vertaald. En dat zijn alleen nog maar de projecten die al in de pijplijn zitten en waarvan ik gehoord heb.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten